Forumi për Integritetin e Informacionit ka analizuar 93 amandamentet e projektligjit për Komisionin e Pavarur për Media duke synuar të kuptojë nivelin e implementimit të rekomandimeve të dhëna më 24 maj 2024 nga Këshilli i Europës (KiE).
Tabela e mëposhtme tregon tri kategori të implementimit të rekomandimeve të KiE nga Komisioni i Kuvendit të Kosovës për Administratë Publike, Qeverisje Lokale, Media dhe Zhvillim Rural. Kategoria e parë e ngjyrosur me të gjelbër shfaq rekomandimet që janë trajtuar në plotni. Kategoria e dytë e ngjyrosur me të verdhë shfaq rekomandimet që janë trajtuar pjesërisht. Kategoria e tretë e ngjyrosur me të kuqe shfaq rekomandimet që nuk janë trajtuar fare.
10 nga 12 rekomandimet kryesore të KiE, apo 83% e tyre, nuk janë trajtuar nga Komisioni për Media.
Forumi për Integritetin e Informacionit si mekanizëm joformal u themelua në dhjetor të vitit 2021, me mbështetjen e Institutit Kombëtar Demokratik (NDI) nëpërmjet Agjencionit të Shteteve të Bashkuara për Zhvillim Ndërkombëtar (USAID), për të lehtësuar dialogun e brendshëm midis hisedarëve në zgjidhjen e problemeve të mundshme në fushën e mediave dhe informacionit. Publikimet dhe reagimet e Forumit për Integritetin e Informacionit nuk pasqyrojnë domosdoshmërisht opinionet dhe qëndrimet e NDI-së dhe USAID-it
| Rekomandimet e Këshillit të Europës | A është trajtuar rekomandimi? |
| 1. Të qartësohet qëllimi i Ligjit | I patrajtuar |
| 2. Të definohen obligimet e mediave
3. Të hiqen definicionet e panevojshme |
I patrajtuar
I patrajtuar |
| 4. Të diferencohen qasjet rregulluese
5. Të qartësohen kriteret për licensim dhe regjistrim |
I patrajtuar
I patrajtuar |
| 6. Të vendosen sanksione dhe gjoba proporcionale | I patrajtuar |
| 7. Të zhvillohen konsultime dhe të sigurohet gjithëpërfshirja | Pjesërisht i trajtuar |
| 8. Të qartësohen kompetencat dhe fuqitë e Autoritetit Rregullativ Kombëtar, si dhe të forcohet pavarësia e tij | I patrajtuar |
| 9. Të rritet transparenca mbi pronësinë e mediave | Pjesërisht i trajtuar |
| 10. Të themelohet fondi për mbështetjen e mediave
11. Të promovohet vetërregullimi dhe bashkërregullimi |
I patrajtuar
I patrajtuar |
| 12. Të trajtohen dezinformatat dhe të promovohet edukimi medial | I patrajtuar |
| Rekomandimet e KiE | Cili nen duhej të ishte amenduar? | A është marrë parasysh rekomandimi? | Analiza | |
| 1 | Të qartësohet qëllimi i Ligjit
● Të deklarohet qartë se qëllimi i Ligjit është rregullimi i sektorit të mediave audiovizive dhe të elaborohen të drejtat dhe përgjegjësitë e mediave audiovizive dhe platformave për shpërndarjen e videove. |
Neni 1 |
I patrajtuar |
Seksioni 2.1 rekomandon ndryshimin e fushëveprimit të ligjit. |
| 2 | Të definohen obligimet e mediave
● Të përfshihen në mënyrë eksplicite obligimet e mediave për mbrojtjen e të miturve dhe ofrimin e përmbajtjes së qasshme për njerëzit me aftësi të kufizuara sipas nenit 51. ● Të rregullohen dispozitat lidhur me platformat për shpërndarje të videove në mënyrë që obligimet të vendosen drejtpërdrejt në këto platforma e jo në KPM. |
Neni 51
Neni 51 |
I patrajtuar
I patrajtuar |
Seksioni 2.2. rekomandon përfshirjen e obligimeve të mediave. |
| 3 | Të hiqen definicionet e panevojshme
● Për të shmangur konfuzitetin dhe për të qenë në linjë me Direktivën për Mediat Audiovizive, të largohet definicioni “media audiovizive online”. |
Neni 3, paragrafi 1.1.3 |
I patrajtuar |
Seksioni 3.1 rekomandon heqjen e definicionit “media audiovizive online”. |
| 4 | Të diferencohen qasjet rregulluese
● Për të mënjanuar një-qasje-për-të gjithë, të dallohen qartë rregulloret për mediat audiovizive sipas kërkesës (on-demand) dhe për platformat për shpërndarjen e videove. |
Neni 30
Neni 33 |
I patrajtuar
I patrajtuar |
Seksioni 3.1 mbi rregulloret rekomandon që për shërbime të ndryshme të aplikohen qasje të ndryshme rregulluese. |
| 5 | Të qartësohen kriteret për licensim dhe regjistrim
● Në vend të kërkimit të lejeve, të krijohet një sistem i njoftimit ose regjistrimit për mediat audiovizive sipas kërkesës dhe platformat për shpërndarje të videove. ● Të ofrohen definicione dhe procedura të qarta për lëshimin e licensave e lejeve, si dhe për regjistrim, në linjë me praktikat europiane. |
Neni 30
Neni 33 |
I patrajtuar
I patrajtuar |
Seksionet 3.2.1 – 3.2.3 rekomandojnë krijimin e sistemit të njoftimit ose regjistrimit për mediat audiovizive sipas kërkesës (on demand) dhe platformat për shpërndarjen e videove. |
| 6 | Të vendosen sanksione dhe gjoba proporcionale
● Sanksionet dhe gjobat të jenë proporcionale me shkallën e shkeljeve, dhe të definohen qartë llojet e shkeljeve dhe dënimet korresponduese. ● Për të garantuar drejtësi, të zbatohet një sistem i shkallëzuar i sanksioneve që ka parasysh kapacitetin ekonomik të mediave. |
Neni 56
Neni 56 |
I patrajtuar
I patrajtuar |
Seksioni 1.3 rekomandon zbatimin e parimit të proporcionalitetit për caktimin e gjobave. |
| 7 | Të zhvillohen konsultime dhe të sigurohet gjithëpërfshirja
● Të zhvillohen konsultime shteruese me hisedarët kryesorë, përfshirë mediat, shoqërinë civile, si dhe organet rregulluese, për të garantuar transparencë dhe gjithëpërfshirje në procesin legjislativ.
|
Pjesërisht i trajtuar
Para se KiE ta ofronte opinionion e vet ligjor ishte organizuar një konsultim publik.
Më parë, përfaqësuesit e shoqërisë civile iu drejtuan qeverisë dhe parlamentit për të kontribuuar dhe bashkëpunuar, por u neglizhuan. |
Seksioni 1.4 rekomandon konsultime shteruese me ekspertë dhe pjesëtarë të shoqërisë civile. | |
| 8 | Të qartësohen kompetencat dhe fuqitë e Autoritetit Rregullativ Kombëtar, si dhe të forcohet pavarësia e tij
● Të definohen qartë në vetë ligjin, e jo në aktet nënligjore, kompetencat dhe fuqitë e Autoritetit Rregullativ Kombëtar për të garantuar burime të mjaftueshme njerëzore e financiare për KPM-në, në mënyrë që ta kryejë me efektivitet funksionin e vet.
● Nëpërmjet dispozitave të qarta të sigurohen pavarësia dhe autonomia e Autoritetit Rregullativ Kombëtar rreth funksionimit të vet, burimeve njerëzore, si dhe mënyrave të emërimit dhe shkarkimit të menaxhmentit dhe organeve udhëheqëse.
● Të zbatohet një proces i pavarur i nominimit për përzgjedhjen e kryetarit të Komisionit të Pavarur për Media (KPM). |
Neni 4
Neni 55
Nenet 14-16 |
I patrajtuar
I patrajtuar
I patrajtuar |
Seksioni 4 ofron rekomandime të ndryshme për pavarësinë e autoritetit rregullativ kombëtar. |
| 9 | Të rritet transparenca mbi pronësinë e mediave
● Të përfshihen në ligj standardet minimale mbi pronësinë e mediave dhe definicionet e centralizimit të mediave (media concentration) duke i hartuar kriteret, siç janë: kërcënimet për pluralizmin medial dhe rreziqet e centralizimit të mediave.
● Të rivendoset ndalesa për pronësinë e mediave nga partitë politike për të parandaluar politizimin dhe për të garantuar pavarësinë mediale. |
Neni 42
Neni 26 |
Pjesërisht i trajtuar
– Është ndaluar pronësia e mediave për partitë politike dhe organizatat religjioze.
Në projektligj janë përfshirë disa kritere minimale për të siguruar pluralizmin medial.
|
Seksioni 5 ofron rekomandime mbi pronësinë e mediave dhe pluralizmin medial. |
| 10 | Të themelohet fondi për mbështetjen e mediave
● Të përcaktohet qartë qëllimi i fondit për mbështetjen e mediave dhe të definohet “përmbajtja me interes publik” për të qenë në linjë me standardet europiane. ● Të garantohet që fondi do të administrohet në mënyrë transparente dhe jodiskriminuese nga një autoritet rregullativ i pavarur i mediave me standarde të qarta qeverisëse. |
Neni 8
Neni 8 |
I patrajtuar
I patrajtuar |
Seksioni 5.3 rekomandon themelimin e fondeve për mbështetje të mediave dhe përfshin disa standarde minimale për funksionimin e tij. |
| 11 | Të promovohet vetërregullimi dhe bashkërregullimi
● Të mbështetet dhe fuqizohet organi vetërregullues, duke siguruar bashkëpunim midis KPM-së dhe Këshillit të Shtypit për ruajtjen e standardeve të larta të gazetarisë dhe etikës së mediave. ● Të inkurajohet zhvillimi i kornizave të vetërregullimit që përfshijnë standardet profesionale dhe etike, veçanërisht në mbulimin e kampanjave zgjedhore dhe ballafaqimin me dezinformatat. |
Neni 4
Neni 4 |
I patrajtuar
I patrajtuar |
Seksioni 3.4 rekomandon bashkëpunimin me organin vetërregullues dhe fuqizimin e tij. |
| 12 | Të trajtohen dezinformatat dhe të promovohet edukimi medial
● Të promovohen edukimi medial dhe aftësitë digjitale për t’iu revanshuar dezinformatave dhe për të rritur vetëdijen publike.
● Të inkurajohen iniciativat e bashkëpunimit për verifikimin e fakteve dhe përmirësimet e sistemeve të menaxhimit të përmbajtjes për ruajtjen e integritetit të informatave. |
Neni 10
Neni 10 |
I patrajtuar I patrajtuar Dispozita e re për edukimin medial tenton ta trajtojë edukimin medial, por vetëm për mediat audiovizive, e jo për ato online, siç rekomandohet nga opinioni ligjor. Për më tepër, është shtuar një dispozitë e re që e obligon KPM-në ta hartojë një rregullore mbi dezinformatat – amandamenti 79. |
Seksioni 3.5 ofron një listë të rekomandimeve për luftimin e dezinformatave. |
