Connect with us

Hi, what are you looking for?

Opinion

Liberalizimi i vizave për bartësit e pasaportave serbe në Kosovë: adresimi i pabarazive në të drejtat e udhëtimit

Udhëtimi pa viza për bartësit e pasaportave të Kosovës hyri në fuqi më 1 janar të vitit 2024. Tashmë, edhe qytetarët serbë, edhe ata kosovarë, kanë të drejtë të udhëtojnë lirshëm për qëllime turistike. Megjithatë, udhëtimi pa viza nuk vlen për bartësit e pasaportave serbe në Kosovë, duke krijuar kësisoj një trajtim të pabarabartë.

Në vitin 2009, kur qytetarëve serbë iu dha liria e udhëtimit pa viza në shtetet anëtare të Shengenit, u vendos një kusht i rëndësishëm: regjimi pa viza nuk vlente për bartësit e pasaportave serbe që banojnë në Kosovë.

Për ta përmbushur këtë kërkesë, Serbia themeloi Drejtorinë e Koordinimit, një organ përgjegjës për lëshimin e pasaportave për shtetasit serbë që banojnë në Kosovë. Është e rëndësishme të nënvizohet se këta qytetarë nuk janë ekskluzivisht serbë etnikë, por po ashtu shqiptarë, romë e goranë, ndër të tjerë.

Heqja e bartësve të pasaportave serbe në Kosovë nga mekanizmi i liberalizimit të vizave vjen për shkak se Serbia nuk kontrollon e as nuk ka juridiksion në veri të Kosovës dhe nuk mund të ofrojë garanci për bartësit e këtyre pasaportave.

Sipas të dhënave më të fundit të Ministrisë së Brendshme të Serbisë, numri i personave që posedojnë pasaportë serbe të lëshuar nga Drejtoria e Koordinimit është rreth 97,000. Megjithëkëtë, sipas një raporti të raportuesit të Parlamentit Europian (PE), Matjaz Nemec, numri i personave me këtë lloj pasaporte llogaritet të jetë 18,000.

Kjo diskrepancë në të dhëna mund të nënkuptojë dy gjëra. E para, ka një numër të serbëve në Kosovë që, ndërkohë, kanë ndërruar pasaportat e tyre serbe me ato të Kosovës dhe e dyta, janë së paku 18,000 persona që ose nuk munden, ose nuk duan t’i ndërrojnë pasaportat.

Vendimi i Parlamentit Europian dhe Këshillit të BE-së për të mundësuar udhëtimin e lirë vetëm për bartësit e pasaportave të Kosovës vendos bartësit e pasaportave serbe në Kosovë në një pozitë të pasigurt.

Së pari, ata janë i vetmi komunitet në Ballkan që nuk gëzojnë liberalizimin e vizave, gjë e cila ngre shqetësime për diskriminim. Së dyti, qëkur ka hyrë në fuqi liberalizimi i vizave për Kosovën, ambasadat e vendeve anëtare të BE-së kanë mbyllur seksionet e tyre konsullore përgjegjëse për lëshimin e vizave Shengen. Kjo nënkupton që praktikisht është e pamundur që bartësit e pasaportave serbe të marrin vizë brenda Kosovës për të udhëtuar në BE.

Ekzistojnë dy argumente kryesore për të zgjidhur këtë situatë. Argumenti i parë është i kollajshëm. Personat që banojnë në Kosovë duhet të pajisen me pasaportën e Kosovës, që është mënyra më e thjeshtë për të zgjidhur problemin. Ky është gjithashtu edhe qëndrimi zyrtar i Qeverisë së Kosovës.

Perspektiva e dytë argumenton që bartësit e pasaportave serbe që banojnë në Kosovë tashti duhet të lejohen të udhëtojë lirshëm, pa pasur nevojë të zëvendësojnë pasaportat serbe me ato të Kosovës. Por, Qeveria e Kosovës e kundërshton ashpër këtë gjë. Sipas Qeverisë së Kosovës, lejimi i saj do të ndalojë integrimin e serbëve të Kosovës nëpër institucionet e saj.

Megjithëkëtë, shumica e serbëve në Kosovë, që kanë pasaporta serbe, ende kanë letërnjoftime të Kosovës, paguajnë taksa në Kosovë dhe u binden ligjeve të Kosovës.

Megjithatë, ekziston një pjesë e konsiderueshme e serbëve të Kosovës që nuk posedojnë letërnjoftim apo shtetësi të Kosovës dhe as nuk mund t’i marrin ato për arsye të ndryshme. Zakonisht, këto janë pengesa teknike-administrative që burojnë nga fakti se Kosova nuk i njeh vendimet dhe aktvendimet nga institucionet serbe.

Pra, vendimet e gjykatave, qendrave për punë sociale, kadastrave, etj., që janë thelbësore për vërtetimin e vendbanimit dhe marrjen e shtetësisë, konsiderohen të pavlefshme. Për rrjedhojë, disa persona nuk mund të marrin pasaportën e Kosovës dhe shpresa e tyre e vetme për udhëtim pa viza mbetet te pasaportat e lëshuara nga zyra e Drejtorisë së Koordinimit e Serbisë.

Grupi i tretë i personave përbëhet nga ata që janë rezidentë të Kosovës (para se Kosova të shpallte pavarësinë), por janë përkohësisht me punë ose studime në vendet e BE-së, ose gjetkë nëpër botë. Ata nuk kanë të drejtë as për pasaportë të Kosovës, as për pasaportë të rregullt serbe dhe janë të detyruar të përdorin pasaportat e lëshuara nga zyra e Drejtorisë së Koordinimit.

Kësisoj, duke marrë parasysh ndërlikueshmërinë e problemit, BE-ja ka zgjedhur përfundimisht të heqë regjimin e vizave për bartësit e pasaportave serbe në Kosovë. Përtej problemeve teknike, një arsye thelbësore për këtë vendim është shmangia e diskriminimit dhe arritja e liberalizimit të plotë për të gjithë njerëzit në Ballkan, duke sinjalizuar kësisoj gjithëpërfshirjen e BE-së.

Parlamenti Europian (PE) së fundmi ka miratuar një projektligj që heq kërkesat për viza të bartësve të pasaportave serbe në Kosovë. Hapi i fundit tashti i mbetet Këshillit të BE-së që të konfirmojë vendimin e PE-së, pas të cilit bartësit e pasaportës së Drejtorisë Koordinuese të Serbisë do të mund të udhëtojnë lirshëm në BE.

Lexoni Gjithashtu

Disinfo

Pretendimi se kryeministri i Kosovës, Albin Kurti e ka ndryshuar pamjen e  flamurit shtetëror të Kosovës, është i rremë dhe i pambështetur në fakte....

Opinion

Qeveria e Kosovës ka deklaruar se këtë verë planifikon ta hapë për qarkullim të veturave Urën kryesore mbi Ibër, duke shqetësuar shumë njerëz –...

Disinfo

Gjatë dy viteve të fundit, Kosova ishte cak i sulmeve kibernetike dhe kërcënimeve me bomba, që kishin për qëllim destabilizimin e vendit dhe krijimin...

Analizë

Memorandumi i mirëkuptimit midis Serbisë dhe BE-së, i nënshkruar më 19 korrik nën mbikëqyrjen e kancelarit gjerman, Olaf Scholz, e ka kristalizuar qasjen transaksionale...

Copyright © 2024 Të gjitha të drejtat e rezervuara © Sbunker. Materialet e botuara në këtë faqe nuk mund të riprodhohen, shpërndahen, transmetohen, ruhen apo përdoren në mënyra tjera, pa leje paraprake nga Sbunker. Design & Hosting by: PROGON LLC.